Personal Statement – example, studia w anglii, jak napisać

Od dwóch lat EduCat pomaga ludziom z całej Polski aplikować na studia za granicą. Najlepsze brytyjskie uniwersytety jak Oksford, Cambridge, UCL czy Imperial College konsekwentnie plasują się w TOP10 w QS World University Rankings. Nic więc dziwnego, że nawet po Brexicie, gdy koszty takich studiów w Anglii wzrosły, zainteresowanie polskich uczniów pozostaje na bardzo wysokim poziomie. Osobiście w 2021 pomogłam rekordowo dla mnie wysokiej liczbie kilkunastu osób w aplikacji na sam Oxford i Cambridge (tzw. Oxbridge), nie mówiąc o UCL, Imperial, London School of Economics i kilkunastu innych uczelniach.

Każda brytyjska uczelnia wymaga od aplikantów złożenia Personal Statement, dokumentu typu list motywacyjny, w języku angielskim, z limitem 4000 znaków. Personal Statement ma tłumaczyć motywację aplikanta lub aplikantki do wyboru danego kierunku. Ma też pokazywać jak podejmowane przez daną osobę dotychczas aktywności przygotowały ją do studiów na danej uczelni i danym kierunku. Napisanie Personal Statement to dla większości Polaków olbrzymie wyzwanie, ponieważ taka forma nie obowiązuje w Polsce i ciężko też przewidzieć, czego brytyjskie uczelnie tak naprawdę oczekuję.

Postanowiłam więc stworzyć serię filmików odpowiadających na najpopularniejsze pytania, dostępnych za darmo na moim kanale YouTube.

Jak zaplanować Personal Statement?

Pierwszy film dostępny poniżej. Tłumaczę w nim jak zaplanować Personal Statement, jakie aktywności wpisać, jak je ułożyć. Jeśli cokolwiek jest niejasne, śmiało komentujcie.

Drugi film z serii dostępny poniżej. W pierwszym tłumaczyłam jak zaplanować Personal Statement, jakie aktywności wpisać, jak je ułożyć. W drugim przechodzę do etapu samego pisania, nadużywanych przez aplikantów zwrotów, sposobów by sprawić, że Twój PS nie będzie taki sam jak każdy inny na biurku Admissions Office (osoby odpowiedzialne za analizę i kwalifikację aplikacji złożone na uniwersytety). Jeśli cokolwiek jest niejasne, śmiało komentujcie.

Jak się dostać na angielską uczelnię?

Jak już wiesz, że aby rozpocząć studia w Anglii potrzebujesz Personal Statement. W poprzednim artykule mówiliśmy o tym, co napisać w Personal Statement natomiast jak pisać, żeby nas przeczytano?

Dzisiaj trzeci (i ostatni) filmik z serii filmików odpowiadających na najpopularniejsze pytania, dostępnych za darmo na moim kanale YouTube.

Trzeci film z serii dostępny poniżej. W pierwszym tłumaczyłam jak zaplanować Personal Statement, jakie aktywności wpisać, jak je ułożyć. W drugim przeszłam do etapu samego pisania, nadużywanych przez aplikantów zwrotów, sposobów by sprawić, że Twój PS nie będzie taki sam jak każdy inny na biurku Admissions Office (osoby odpowiedzialne za analizę i kwalifikację aplikacji złożone na uniwersytety). W trzecim opowiadam o różnicach między dobry a świetnym PS. Świetny to taki, który umożliwi dostanie się na Oxbridge, LSE, UCL, Imperial lub inną z TOP10 brytyjskich uczelni.

W tym roku sprawdziliśmy około 50 Personal Statement z kilkunastu różnych kierunków. Na etapie pierwszego draftu, wśród nich 80% było słabych, 10% średnich, 5% dobrych i 5% bardzo dobrych. Żadne nie było świetne, to jest perfekcyjne, stworzone idealnie na miarę docelowej lub docelowych uczelni. Te dobre i bardzo dobre mają szansę akceptacji przez jedną, dwie, czy trzy z pięciu uczelni, do jakich możecie zaaplikować przez brytyjski system UCAS, ale tylko perfekcyjny PS zapewni akceptację lub zaproszenie na Interview (przypadek Oxford i Cambridge) do wszystkich pięciu wybranych uczelni. Co ciekawe, wszyscy popełniacie bardzo podobne błędy, często wynikające z „polskiego podejścia” do pisania dokumentów aplikacyjnych, stawiającego na ilość, nie jakość i na stosowanie stałych (czyli nudnych i wyświechtanych) frazesów. By pomóc wam w doskonaleniu PS na własną rękę, zanim wyślecie je do nas do finalnej weryfikacji (którą naprawdę uważam za konieczną, jeszcze nigdy nikt nie wysłał mi PS godnego dostania pięciu ofert), przedstawiamy dziś 10 najczęściej popełnianych przez Was błędów. Piszcie, jeśli cokolwiek jest niejasne lub jeśli nie macie pewności jak interpretować którąś z rad na Wasze własne potrzeby. Jesteśmy od tego, żeby Wam w tym pomóc.

1. Ilość, nie jakość. Festiwal osiągnięć.

Personal Statement ma limit 4000 znaków (wliczając spacje) i 47 linijek. Nigdzie nikt nigdy nie zapisał, że chodzi w nim o to, żeby wypisać tam jak najwięcej osiągnięć i aktywności. Taka zasada czy kryterium kwalifikacji zwyczajnie nie istnieje. Konkretnie, strona www UCAS mówi: „A personal statement supports your application to study at a university or college. It’s a chance for you to articulate why you’d like to study a particular course or subject, and what skills and experience you possess that show your passion for your chosen field.” Chodzi więc o to, by opisać kilka kluczowych doświadczeń, aktywności lub osiągnięć w taki sposób, że samo doświadczenie odsuwa się na boczny plan, a na przód wychodzą nabyte dzięki niemu wiedza i umiejętności i to, dlaczego są one potrzebne czy adekwatne do Waszego wymarzonego kursu na uczelni i/lub pomysłu na przyszłość (zawód). Dokładnie o tym mówi wymyślona przez nas zasada ABC: Activity, Benefit, Course Career Relevance, o której więcej posłuchać możecie w wywiadzie podlinkowanym poniżej, dokładnie w 10:40:

2. Powtarzane przez wszystkich aktywności i osiągnięcia, truizmy, cytaty

Hat Trickiem typowego słabego PS wysłanego nam przez rewelacyjnego pod względem zaangażowania i osiągnięć ucznia lub uczennicy jest:

• Model United Nations
• Olimpiady przedmiotowe
• Wypisanie przedmiotów w szkole

Te trzy występują w co najmniej połowie wysyłanych nam PS. Jeśli admissions officers czytają setki PS dziennie, to naprawdę nie ma szans, żebyście zaskoczyli czy zachwycili ich tymi aktywnościami. Wspomnienie MUN-ów lub olimpiad w jednym zdaniu (na każde z nich) jest w porządku, ale tylko jeśli nie rozciągniecie tego na cały akapit i postawicie bardziej na B i C (patrz #1 i zasada ABC), czyli korzyści i adekwatność do kierunku, niż na samym osiągnięciu.

3. Nie używanie Topic sentences

Topic sentence to koncept, o którym uczy się w szkołach IB, ale w polskich szkołach już nie, i z wieloletnich obserwacji widzimy, że prace uczniów z polskich szkół po prostu dużo gorzej się czyta. W przypadku Personal Statement, na którym tu się skupiamy, topic sentence to pierwsze zdanie akapitu, które ma wyrażać całość („streszczenie”) wszystkiego, co dalej w akapicie następuje. W pierwszym zdaniu ma więc być nazwa aktywności i w bardzo dużym skrócie co Wam to dało i dlaczego Wam to potrzebne z perspektywy kierunku lub przyszłej kariery. W kolejnych zdaniach akapitu rozwijacie te tematy. Jeśli nie zrobicie Topic sentences ryzykujecie, że czytelnik czytający „na szybko” ominie któryś z ważnych dla Was punktów lub pogubi się, zmęczy czytaniem i zirytuje. By zwiększyć prawdopodobieństwo akceptacji, zdecydowanie stawiamy na klarowność i łatwość w doczytaniu, czym ten konkretny aplikant może się pochwalić.

4. Nieodpowiednia kolejność

Często wysyłacie nam PS, w których kolejność wypisywanych osiągnięć jest zupełnie przypadkowa; co więcej, często nie tworzą ono razem spójnej, konsekwentnie prowadzonej historii. Jeśli chodzi o „najlepszą praktykę” kolejności wymieniania aktywności, nie jest ona nigdzie jasno sprecyzowana, ale my po przetestowaniu naszej własnej koncepcji na setkach aplikacji sugerujemy taką kolejność:

1. Wstęp, gdzie od razu wprowadzacie jedną aktywność, która to zainspirowała Was do podjęcia danego kierunku i pomysłu na życie. Wstęp powinien mieć klamrę kompozycyjną, polegającą na tym, że w pierwszym zdaniu mówicie o tym, co Was zainspirowało do podjęcia kierunku, a w ostatnim, co chcecie z wiedzą z tego kierunku zrobić w przyszłości.
2. Aktywności, która jest dla Was najbardziej unikalna, wyróżniająca, na zasadzie „nikt inny tego samego w swoim PS nie napisał”. Nie olimpiady i konkursy, bo je na pewno ktoś wypisał (patrz #2). W 99% przypadków najlepiej sprawdzają się tu doświadczenia zawodowe (płatne lub bezpłatne), bo każde z nich jest dla każdego inne, a dodatkowo pokazuje niezależność, odpowiedzialność, przygotowanie na spotkanie z prawdziwym, „dorosłym” światem. Poza tym, każde doświadczenie da się opisać tak, by pasowało do wybranego kierunku.
3. Aktywności akademickie, literatura. Pamiętajcie, by wypisać w PS co najmniej dwie książki i przede wszystkim (B i C) co z nich wyciągnęliście i jak ma się to do kierunku i/lub pomysłu na życie. W tym akapicie wypiszcie też kursy offline i online, szkoły letnie.
4. Aktywności społeczne, wolontariat. Jest to sekcja ważna dla osób, którym nie udało się zdobyć żadnego doświadczenia, które można nazwać profesjonalnym (praca płatna lub bezpłatna, staż, zlecenie, kontrakt z dowolną firmą). Taka osoba może rozważyć wrzucenie tego akapitu już na miejsce 2. (po wstępie). Lepiej jednak postarać się zdobyć jakiekolwiek profesjonalne doświadczenie niż kombinować w ten sposób – przede wszystkim dlatego, że teraz praktycznie każda świetna aplikacja takie doświadczenia zawiera. Dla osób, które mają już opisane w 2. profesjonalne doświadczenia, ta sekcja jest świetną okazją by pokazać jak dokładają się do społeczeństwa, „paying back” za szanse, które sami dostali, ale też leadership czy management – w końcu często działalności wolontaryjne pozwalają na objęcie wysokiej roli czy funkcji w bardzo młodym wieku, co jest ich ogromnym plusem.
5. Zakończenie – hobby, języki, sporty + zdanie pożegnalne. O zakończeniu piszemy więcej w #10. JEst to miejsce na opisanie tematów nieakademickich i nieprofesjonalnych, które jednak pokazują, że jesteście gotowi do ciężkiej pracy jakiej wymagał będzie od Was kurs (B i C z zasady ABC). Zakończenie zakończyć (pun unintended) należy zdaniem, które zamyka klamrę kompozycyjną całego dokumentu i jasno pokazuje Waszą gotowość na podjęcie wyzwania studiowania na uczelni światowej klasy. Więcej w #10 poniżej.

5. Zdania o polskiej konstrukcji

Często przenosicie wyrażenia i konstrukcje z języka polskiego bezpośrednio na język angielski, co nie działa. Nie działa po pierwsze dlatego, że to po prostu błąd językowy, a po drugie dlatego, że pokazujecie w ten sposób, że nie jesteście „native” w docelowym języku studiowania, co zniechęca osoby rozważające Waszą aplikację. Oczywiście nikogo tu nie wyśmiewamy czy nie krytykujemy – to normalne, jeśli całe życie uczycie się i rozmawiacie w języku polskim. Niemniej, pamiętajcie, by sprawdzić swój PS z osobą z językiem angielskim na poziomie C2. Co do najczęściej popełnianych błędów, często zamiast pisać zdanie typu „podmiot orzeczenie [co zrobił, kiedy, gdzie, dlaczego]” piszecie skomplikowaną, przeintelektualizowaną konstrukcję typu „robienie [czego, gdzie, kiedy, jak, dlaczego] sprawiło, że podmiot zrozumiał, że [znowu jakieś bardzo długie zdanie podrzędne”. Czyli zamiast „Nina poszła na Oksford, co pozwoliło jej zrozumieć brytyjską kulturę i lepiej odnaleźć się w międzynarodowym środowisku w późniejszym życiu”, piszecie „Pójście na Oksford, które pozwala zrozumieć brytyjską perspektywę, pomogło Ninie odnaleźć się w międzynarodowym środowisku w późniejszym życiu”. I tak naprawdę nikt już nie ma pojęcia, czy bohaterką lub bohaterem tego zdania jest Nina, Oksford, brytyjska perspektywa czy późniejsze życie. Personal Statement, jak sama nazwa wskazuje, ma być o Was i tego się trzymajmy.

6. Zdania dłuższe, niż 2 linijki

Po prostu nie piszcie zdań dłuższych niż 2 linijki. Czasami mówi się na nie też „zdania do przeczytania „na jednym oddechu”. Nie dlatego, że ktoś będzie je próbował na jednym oddechu czytać, tylko dlatego, że czytający zgubi się po drugim zdaniu podrzędnym czy współrzędnym (drugim „zdaniu w zdaniu”). Dwie linijki łatwo sobie wizualizować i tej zasady się trzymajmy. Biorąc pod uwagę limit 47 linijek w PS, przed Wami tylko 23-24 zdania 😉

7. Nadużywanie zaimków

Za bardzo boicie się powtórzeń lub nie umiecie szukać synonimów, przez co za bardzo polegacie na zaimkach. Z uwagi na to, o czym mówię też w punkcie #6 powyżej, jeśli po dowolnym, dłuższym zdaniu użyjecie w kolejnym słowa typu „its”, to czytelnik naprawdę nie wie, o czym mówicie. Lub jest takie ryzyko, a nie chcemy podejmować żadnych ryzyk, maksymalizując Waszą szansę pozytywnego rozpatrzenia PS. Dlatego proszę, szukajcie zamienników do słów, przykładowo poprzez wyszukanie w Google: „[słowo do zamiany] synonym”. Sami tak robimy i się tego zupełnie nie wstydzimy :).

8. Błędy ortograficzne, interpunkcyjne i składniowe

Oczywista oczywistość, jesteśmy tylko ludźmi, niemniej nikt nie wysłał nam jeszcze PS bez minimum 10 błędów. Pamiętajcie, że jakość pisanego tekstu świadczy o Was jako aplikantach. Zasady interpunkcyjne są niestety zupełnie inne w angielskim niż polskim. Inna jest też składnia i wyrażenia, nie wolno tłumaczyć bezpośrednio z polskiego na angielski (patrz #5). Dlatego pamiętajcie by wysłać PS do sprawdzenia osobie na poziomie angielskiego C2. My oczywiście zajmujemy się profesjonalnie takimi Final Check-in’ami. Jeśli potrzebujesz ostatecznego sprawdzenia PS to umówcie się z nami na konsultację.

9. Wstęp, który nie jest wstępem

Często nie piszecie wstępu w ogóle i zaczynacie od razu od opisywania pierwszej aktywności. Lub piszecie wstęp, który jest generalnymi rozważaniami na temat kierunku, na który idziecie. W obu przypadkach może zdarzyć się tak, że czytająca taki PS osoba odłoży go już po samym początku, a cały Wasz wysiłek włożony w pisanie reszty dokumentu pójdzie na marne. Tego na pewno chcemy uniknąć. Dlatego pierwsze 1-2 zdania PS poświęcić musicie na personalną, unikalną dla Was refleksję nad tym co przyciągnęło Was do wyboru danego kierunku – konkretne doświadczenie, anegdota, obserwacja z życia (nie z literatury, na to jest miejsce w dalszych akapitach). Zaraz po tej refleksji, piszecie 1-2 zdania, w których przedstawiacie swój życiowy cel – kariera X, zmiana świata poprzez Y, zbudowanie biznesu w branży Z – i podkreślacie, dlaczego potrzebujecie Waszego wymarzonego kierunku by podkreślić ten cel. Chodzi o klamrę kompozycyjną – zaczynacie od pasji dla dziedziny (i jej źródła), a kończycie na pomyśle na skatalizowanie tej pasji (do którego niezbędnym krokiem ma być pójście na wymarzony kierunek). Jeśli dobrze to skomponujecie i przekonująco to napiszecie, to czytający tak ułożony wstęp admission officer poczuje, że chce Wam pomóc w osiągnięciu Waszego celu („endgame”).

10. Zakończenie, które nie jest zakończeniem

Tak jak często piszecie wstęp, który wcale nie jest wstępem do Waszej opowieści o sobie („personal statement”), tak samo często ni stąd ni zowąd kończycie opowieść, bez poprawnego zakończenia. Jak najlepiej kończyć PS? Najlepiej zutylizować do tego swój ostatni akapit, który zgodnie z radami podanymi w #4 ma być poświęcony na hobby, sporty, języki. Po 1-3 zdaniach o tych właśnie, możecie śmiało dodać zdanie mówiące, że pokazawszy swoją aktywność w dziedzinach profesjonalnych, akademickich i pozaszkolnych (każde w oddzielnym akapicie, zgodnie z #4), jesteście gotowi do rozpoczęcia nauki na uniwersytecie światowej klasy. Stworzy to klamrę kompozycyjną ze wstępem, który mówił o Waszym „dlaczego” i „co później”.

Na koniec, podrzucam stworzony przez nas odcinek kursu, który opowiada właśnie o tym, co odróżnia dobry PS od świetnego PS. Czyli taki, który dostanie 103 oferty od takiego, który dostanie ich 4-5.

Przeczytałeś artykuł i chcesz aplikować na studia w Anglii? Masz jakieś pytania co do aplikacji?

EduCat pomoże Ci w procesie aplikacji na studia za granicą. Nasi Mentorzy wspierają uczniów na różnym etapie przygotowań do aplikacji – czy potrzebujesz pomocy z systemem aplikacyjnym, kwestiami przed wyjazdem na studia czy całym procesem od początku do końca. 

W międzyczasie wypełnij formularz a my postaramy się odpowiedzieć na wszystkie Twoje pytania i pomóc Ci rozpocząć przygotowania do studiów za granicą.